Τα κράτη κακοποιοί και η εξέλιξή τους

Σύμφωνα με το Νόαμ Τσόμσκι το κράτος κακοποιός ορίζεται ως το κράτος που θεωρεί ότι δεν δεσμεύεται από τους διεθνείς κανόνες. Ο Τζον Ρόουλς τα ονομάζει παράνομα κράτη.

Σύμφωνα με τον Τσόμσκι τέτοιο κράτος κακοποιός είναι οι ΗΠΑ. Θεωρούν ότι οι προκλήσεις εναντίον της ισχύος τους «δεν αποτελεί νομικό ζήτημα». Γι αυτό και δεν δεσμεύονται από το διεθνές δίκαιο. Το χρησιμοποιούν όμως , όταν τους συμφέρει «για να επικαλύπτει τις θέσεις μας με ένα ήθος».Σε αυτά τα πλαίσια οι ΗΠΑ φροντίζουν ο ΟΗΕ « να καταστεί απολύτως ανενεργός σε όλα τα μέτρα που λαμβάνει» και δε συμβαδίζουν με το συμφέρον τους. Ακόμα οι ΗΠΑ και οι Βρετανία είναι οι πρωταθλητές στην άσκηση του βέτο στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ.

Μετά το 1990 η ρύθμιση των διεθνών σχέσεων με βάση την ισχύ ουσιαστικά επιβλήθηκε κυνικά από τις ΗΠΑ σε ολόκληρο τον πλανήτη. Φυσικά για τις ΗΠΑ κράτος κακοποιός είναι εκείνο που δεν υποκύπτει στα κελεύσματά της.

Το δικαίωμα να είσαι κράτος κακοποιός οι ΗΠΑ πιστεύουν ότι πρέπει να το έχουν μόνο οι ίδιες και επικαλούνται την απροσμέτρητη ισχύ τους. Όμως διατηρούν το δικαίωμα να το μεταβιβάζουν «στους υποτελείς της κατά περίπτωση». Σε αυτά τα πλαίσια σε διάφορες χρονικές στιγμές ανέλαβαν το ρόλο του παραρτηματικού κακοποιού κράτους πολλά άλλα κράτη, ανάμεσά τους και το Ισραήλ και η Τουρκία. Γενικά τα κράτη κακοποιοί λειτουργούν ως δορυφόροι του αρχι-μαφιόζου. Ή, η χρήση της δύναμης από τα παραρτηματικά κράτη κακοποιούς γίνεται μόνο με την έγκριση του πιο ισχυρού, δηλαδή των ΗΠΑ.

Το πρόσφατο επεισόδιο με την απόπειρα αποστολής ανθρωπιστικής βοήθειας στη μεγαλύτερη ανθρώπινη φυλακή στον πλανήτη, τη Γάζα, ενέχει κάποια νέα στοιχεία σε σχέση με την εξέλιξη των κρατών κακοποιών. Το μεν Ισραήλ εφάρμοσε τη «θεωρία του τρελού» του Νίξον σκοτώνοντας εν ψυχρώ μέλη της αποστολής. Δηλαδή σύμφωνα με την ευγενική αυτή θεωρία των πολιτισμένων κρατών «ο εχθρός πρέπει να αναγνωρίσει ότι είμαστε παράφρονες και απρόβλεπτοι με εξαιρετικά καταστροφική δύναμη στα χέρια μας, έτσι ώστε να υποταχθούν στη θέλησή μας από φόβο». Το Ισραήλ είναι το κράτος κακοποιός που ενσπείρει το φόβο, σύμφωνα με την παραδοσιακή τακτική των κρατών κακοποιών.

Η αδυναμία της θεωρίας του τρελού είναι ότι στηρίζεται μονομερώς στο φόβο.Και το ξεπέρασμα του φόβου μπορεί να δημιουργήσει ανεξέλεγκτες καταστάσεις. Γι αυτό και η θεωρία του τρελού φαίνεται να συμπληρώνεται στον παρόντα χρόνο και με τη θεωρία της ελπίδας. Αυτό το ρόλο ανέλαβε ο άλλος κακοποιός, η Τουρκία. Ο ένας κακοποιός στηριγμένος στη δύναμή του σκοτώνει και ο άλλος κακοποιός στηριγμένος στη δύναμή του προσφέρει την ελπίδα. Σίγουρα αυτή η συνταγή των ΗΠΑ είναι πολυ αποτελεσματική για τον έλεγχο των λαών της περιοχής. Και όλοι οι κακοποιοί κερδίζουν.

Στις προσεγγίσεις των κρατών κακοποιών η ανθρώπινη ζωή δεν έχει καμία σημασία. Σημασία έχει μόνο η κατοχύρωση των συμφερόντων της τοπικής και διεθνούς ολιγαρχίας μέσω του ελέγχου των λαών και των ηγεσιών. Και με το φόβο και την ελπίδα που προσφέρουν οι κακοποιοί ο στόχος στον παρόντα χρόνο φαίνεται ότι επιτυγχάνεται.

Τώρα αν τον έλεγχο της περιοχής συνεχίσει να γίνεται από το Ισραήλ μέσω της χρήσης βίας και φόβου ή από την Τουρκία μέσω της λεκτικής βίας και της ελπίδας, η ουσία δεν αλλάζει: εξασφαλίζεται ο έλεγχος της περιοχής. Και αυτό συμφέρει σε όλους τους κακοποιούς. Και δίνει και ένα καλό πρότυπο και για τους υποψήφιους κακοποιούς του πλανήτη. Για τους λαούς τα πράγματα είναι αδιέξοδα: δε συνιστά επιλογή ποιον κακοποιό θα διάλεξω!!!

Λωρίδα της Γάζας: από το 2005 στο 2009

Το 2005 προβλήθηκε από τα ΜΜΕ ως μια χρονολογία σταθμός στην εξέλιξη του παλαιστινιακού προβλήματος. Οι Σαρόν και Μπους αποφασίζουν να εγκαταλείψουν τους παράνομους οικισμούς στη Γάζα. Η απόφαση παρουσιάστηκε πανηγυρικά ότι στόχευε στην ειρήνευση.

Μέχρι τότε οι ισραηλινές δυνάμεις είχαν κατορθώσει να ενσπείρουν μια θεομηνία και να ισοπεδώσουν τα πάντα στη Λωρίδα της Γάζας. Η Αμίρα Χας, ανταποκρίτρια στη Γάζα, συνοψίζει την τότε πραγματικότητα: «Για χάρη του 0.5% του πληθυσμού της Λωρίδας της Γάζας, του εβραϊκού πληθυσμού, αναστατώθηκε και καταστράφησε ολοκληρωτικά η ζωή του υπόλοιπου 99.5%». Και το 0.5% διέμενε σε υπέροχες βίλες, μπορούσε να ποτίζει το γκαζόν με ποτιστήρες, ενώ σε απόσταση 20 μέτρων υπήρχε ένα πυκνοκατοικημένο, ασφυκτικό στρατόπεδο προσφύγων όπου 20.000 άνθρωποι εξαρτιόνταν από τη διανομή νερού με υδροφόρες.

Το 2005 πανηγυρικά οι Μπους και Σαρόν αποφασίζουν να εγκαταλείψουν τους παράνομους οικισμούς των Ισραηλινών στη Γάζα. Πρόσχημά τους η ειρήνη. Στην πραγματικότητα η απόφαση πάρθηκε γιατί χρειαζόταν σημαντική δύναμη του ισραηλινού στρατού για την προστασία λίγων χιλιάδων εποίκων που κατείχαν μεγάλο τμήμα της περιοχής και των λιγοστών φυσικών πόρων. Απώτερος σκοπός των ΗΠΑ και του Ισραήλ ήταν να γίνει η Γάζα «η μεγαλύτερη και πιο πυκνοκατοικημένη φυλακή στον κόσμο», στην οποία θα σάπιζαν ενάμισυ εκατομμύριο Παλαιστίνιοι αποκλεισμένοι από ξηρά και θάλασσα από τον έξω κόσμο και με λιγοστά μέσα συντήρησης. Η ακαδημαϊκός από το Χάρβαρντ Σάρα Ρόυ υποστηρίζει ότι με την απόφαση ουσιαστικά διασφαλιζόταν η κατοχική παρουσία. Οι κάτοικοι της Γάζας θα περιορίζονταν εντός συνόρων με ηλεκτροφόρο φράχτη.

Από το 2006 και στα πλαίσια της διαδικασίας ειρήνευσης οι Παλαιστίνιοι της Λωρίδας της Γάζας έκαμαν μια επιλογή μη αρεστή στα κράτη-αφέντες. Επέλεξαν να τους εκπροσωπεί η Χαμάς. Από τότε ο εγκλεισμός στη μεγάλη φυλακή έγινε ακόμα πιο βασανιστικός: απαγόρευση της κυκλοφορίας και «απονέκρωση» της οικονομίας. Η ισραηλινή ηγεσία από τότε εφαρμόζει εντατικά «τη θεωρία του τρελλού»:οι εχθροί μας θα πρέπει να κατανοήσουν ότι είμαστε παράφρονες και απρόβλεπτοι, με μια τεράστια καταστροφική δύναμη στα χέρια μας, ώστε να υποταχθούν στη δική μας θέληση από φόβο. Και η δική μας θέληση είναι ο αποκλεισμός της Χαμάς από «τη διαδικασία ειρήνευσης» και εσείς από φόβο θα πρέπει να υποταχθείτε στη θέλησή μας.
Το 2009 απλώς οι ΗΠΑ και το Ισραήλ συνεχίζουν με συνέπεια να υλοποιούν τους στόχους τους στη Μέση Ανατολή. Και η τυπική νομιμοποίηση των όρων της ειρήνης των ηγεμόνων απαιτεί επιλογή και των κατάλληλων συνομιλητών.Η Χαμάς είναι ακατάλληλος συνομιλητής σύμφωνα με τους αφέντες της περιοχής. Επομένως οι κάτοικοι της Λωρίδας της Γάζας θα πρέπει με τον ένα ή τον άλλο τρόπο να εκπροσωπηθούν από κάποιο πρόσωπο αρεστό στους ηγεμόνες.
Κάποτε ο πρεσβευτής του Ρίγκαν στον ΟΗΕ υποστήριξε: «Οι κοινοί θνητοί που μεγαλώνουν σε κάθε κοινωνία εξοικειώνονται με τις δυστυχίες της παραδοσιακής ζωής. Γι αυτό και τις θεωρούν ανεκτές και μαθαίνουν να αντεπεξέρχονται...και επιζούν για το δύστυχο ρόλο που τους επιβάλλεται.» Αυτό είναι το όραμα της νέας τάξης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της «δημοκρατίας»; Η υποκρίσια των δυτικών και της Ε.Ε. είναι απύθμενος, όπως και η αηδία των πολιτών.

Λωρίδα της Γάζας: Ποιος είναι ο τρομοκράτης;

Το Μάρτιο του 2005 ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Κόφι Ανάν διακήρυξε ότι «τρομοκρατία συνιστά οποιαδήποτε ενέργεια, η οποία αποσκοπεί στο θάνατο ή σοβαρό τραυματισμό πολιτών ή αμάχων, προκειμένου να εκφοβιστεί ένας πληθυσμός ή να εξαναγκαστεί μια κυβέρνηση ή διεθνής οργανισμός, ώστε να προβεί σε ενέργειες οποιασδήποτε μορφής ή να απόσχει αυτών».
Ο εκπρόσωπος του Υπουργείου Άμυνας του Ισραήλ Σλόμο Ντρορ σε συνέντευξή του στην εφημερίδα ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ στις 31/12/2008 κάλεσε τους κατοίκους της Γάζας «να αναλάβουν την ευθύνη για τις ζωές τους» και « να πιέσουν τη Χαμάς εάν θέλουν μια καλύτερη ζωή».Τόνισε ακόμα ότι «δεν μπορείς από τη μια να εκλέγεις έναν τρομοκρατικό οργανισμό και να θέλεις να σε προσέξουμε. Λυπάμαι αλλά πρέπει να αναλάβεις τις ευθύνες σου, οι οποίες κάποιες φορές έχουν τίμημα».
Ήδη από το 2005 ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Αριέλ Σαρόν ενημέρωσε τον ΟΗΕ πως, εάν επιτρεπόταν στη Χαμάς να μετάσχει στις εκλογές, το Ισραήλ θα αξιοποιούσε τα άφθονα μέσα που διαθέτει και θα τις παρεμπόδιζε, γιατί η Χαμάς δεν έχει αποκηρύξει την ένοπλη δράση.
Η έννοια των εκλογών και της ειρήνευσης για τις ΗΠΑ και το Ισραήλ έχουν συγκεκριμένο περιεχόμενο.Καλές οι εκλογές φτάνει το αποτέλεσμα να είναι αρεστό σε μας. Καλή και η ειρήνευση φτάνει να αποδεχτείς άνευ όρων τις απαιτήσεις μας.

Το πρόβλημα δεν είναι η ένοπλη δράση της Χαμάς. Το πρόβλημα είναι ο αποκλεισμός της Χαμάς από το διάλογο για την «ειρήνη», δηλαδή η πλήρης υποταγή των Παλαιστίνιων στις απαιτήσεις των ΗΠΑ και του Ισραήλ.
Το πρόβλημα είναι η Χαμάς να μην εκπροσωπεί τους Παλαιστίνιους της Λωρίδας της Γάζας. Και βασικά ο στόχος δεν είναι η Χαμάς στην παρούσα φάση. Στόχος είναι η τρομοκράτηση του πληθυσμού, ώστε να εξαναγκαστεί να επιλέξει τους «σωστούς ηγέτες» που θα διαπραγματευτούν την υποταγή του. Και σε κάθε περίπτωση η νομιμοποίηση του Ισραήλ να απαιτεί τον αποκλεισμό της Χαμάς από τη διαδικασία «ειρήνευσης».
Οι Παλαιστίνιοι της Λωρίδας της Γάζας τιμωρούνται γιατί στηρίζουν τη Χαμάς με αποτέλεσμα να κινδυνεύουν τα σχέδια «ειρήνευσης» των ΗΠΑ και του Ισραήλ στη Μέση Ανατολή. Δηλαδή τα σχέδια των ΗΠΑ για τον έλεγχο του πετρελαίου της περιοχής.

Νότια Οσετία: Μια άλλη ανάγνωση των εξελίξεων

Η αναζωπύρωση του προβλήματος στη Ν. Οσετία έδωσε τροφή στα ΜΜΕ. Η εικόνα που προβάλλουν πιο πολύ προκαλεί σύγχυση παρά υποβοηθά τους πολίτες «να ενημερωθούν». Εικόνες από τα βάσανα των πολιτών , η στάση του ηγέτη της Γεωργίας, η στάση της ηγεσίας της Ρωσίας και των ΗΠΑ, τα οικονομικά συμφέροντα και άλλα πολλά. Όσο πιο πολύ διαβάζεις, όσα πιο πολλά ακούεις, τόσο πιο πολύ συγχίζεσαι!!!
Η κατανόηση ενός συμβάντος σήμερα στον πλανήτη με την τόσο στενή συνύφανση εξωγενών και εσωγενών παραγόντων και από την άλλη η υιοθέτησή τους ή η μετάλλαξή τους στο εσωτερικό ενός κράτους, καθορίζουν και την οπτική προσέγγισης του συγκεκριμένου προβλήματος. Ένα πρόβλημα πολιτικό που αφορά όχι μόνο την Ν. Οσετία και τη Γεωργία αλλά το πλανητικό σύστημα (κοσμοσύστημα).
Το πρώτο λοιπόν που επιβεβαιώνεται στην περίπτωση της Ν. Οσετίας είναι ότι τόσο στις διεθνείς σχέσεις όσο και στο εσωτερικό των κρατών εφαρμόζεται ο νόμος της δύναμης. Δηλαδή ο κάτοχος της ισχύος προσπαθεί να επιβάλει τη θέλησή του στον πιο αδύνατο χρησιμοποιώντας την ωμή βία.
Σε αυτά τα πλαίσια -ο νόμος της δύναμης – η ηγεσία της Γεωργίας προσπαθεί με τη βία να ενσωματώσει στο κράτος της μια περιοχή που διεκδικεί την αυτονομία της. Δηλαδή η εθνοτική πλειονότης που κατέχει το κράτος προσπαθεί να αφαιρέσει από μια εθνοτική μειονότητα το δικαίωμα στην αυτονομία., στην εσωτερική πολιτειακή αυτοθέσμισή της.
Η καταπίεση εθνοτικών και πολιτισμικών μειονοτήτων στη νεοτερικότητα συνδέεται με την κληρονομημένη λογική του έθνους –κράτους. Η απομείωση της εξουσιαστικής κυριαρχίας του κράτους στις μέρες μας σε συνάρτηση με την οικονομική μετανάστευση που διαφοροποιεί την ταυτότητα του έθνους – κράτους, απελευθερώνει καταπιεσμένες μειονότητες οι οποίες διεκδικούν το δικαίωμα της αυτονομίας. Το πρώτο πρόβλημα λοιπόν που αναδύεται με ιδιαίτερη ένταση στις μέρες μας και που θα οξυνθεί στο μέλλον, είναι αυτό της αυτονομίας των μειονοτήτων στα διάφορα κράτη.
Τη στιγμή λοιπόν που η ηγεσία της Γεωργίας χρησιμοποιεί στο εσωτερικό της το νόμο της δύναμης, ένα άλλο κράτος χρησιμοποιεί τον ίδιο νόμο, η Ρωσία. Η επέμβαση της Ρωσίας γίνεται με επίκληση της εθνοτικής μειονότητας της Ν. Οσετίας και εξυπηρετεί κύρια τα συμφέροντα της Ρωσίας στην αντιπαράθεσή της με τη δύση. Χρησιμοποιεί η Ρωσία το νόμο της δύναμης, όπως τον χρησιμοποιούν και οι δυτικές δυνάμεις. Γιατί και στο διεθνές περιβάλλον δεν επικρατεί το διεθνές δίκαιο – αυτό το επικαλείται πάντοτε ο αδύνατος για να ισχυροποιήσει τη θέση του – αλλά η λογική της ισχύος. Και εδώ αναδεικνύεται το δεύτερο πρόβλημα, δηλαδή ο νόμος της δύναμης ως τρόπος ρύθμισης των σχέσεων ανάμεσα στα κράτη.
Η συνύφανση λοιπόν εσωτερικής και εξωτερικής πολιτικής σήμερα αναγάγει σε κυρίαρχο τρόπο ρύθμισης των ανθρωπίνων σχέσεων στο εσωτερικό των κρατών και στο διεθνές περιβάλλον το νόμο της δύναμης. Η ισχύς δεν οριοθετείται, δεν περιορίζεται σε κάποια κανονιστικά πλαίσια. Το πολιτικό φαινόμενο ταυτολογείται παντού στη βάση των συσχετισμών δύναμης και της σύνθεσης των συμφερόντων.
Η περίπτωση της Ν. Οσετίας λοιπόν θέτει το πρόβλημα της αυτονομίας των υπαρκτών μειονοτήτων στα διάφορα κράτη και την καθολική εφαρμογή του νόμου της δύναμης. Το ζητούμενο για τον άνθρωπο σήμερα είναι πώς δε θα θυματοποιείται ο ίδιος από τέτοιες προσεγγίσεις. Πώς δε θα αξιοποιούνται από εξωτερικές δυνάμεις οι εσωτερικές διαμαχές και να αιματοκυλίζονται οι κοινωνίες.
Το παράδειγμα λοιπόν της Γεωργίας και της Ν. Οσετίας , όπως και πολλών άλλων περιοχών στον πλανήτη, προβάλλει επιτακτικά την ανάγκη να διαφοροποιηθούν τα πολιτικά συστήματα των κρατών ώστε να ξεφύγουν από την λογική του έθνους – κράτους, όπως έγινε αντιληπτό στη νεοτερικότητα. Σε αυτά τα πλαίσια να αναγνωριστεί σε κάθε μειονότητα εθνοτική/πολιτισμική το δικαίωμα στην αυτονομία και, παράλληλα, να προβάλλεται στο πολιτικό πεδίο, ώστε να συμμετέχει και αυτή στη διαμόρφωση του δημοσίου συμφέροντος , του κοινού καλού. Δηλαδή να μην αισθάνεται η κάθε εθνοτική μειονότητα ότι μπορεί να γίνει και πολιτική μειονότητα, ότι δεν κινδευνεύει από την εθνοτική πλειονότητα. Η εγκαθίδρυση πολιτικών συστημάτων στο εσωτερικό των κρατών που δε θα στηρίζονται στη λογική της δύναμης , θα τους γλυτώσει από τις διαμάχες, τις συγκρούσεις και το αιματοκύλισμα.
Αν η νεοτερικότητα οικοδομήθηκε αρχικά με βαση «την αρχή των εθνοτήτων», στη συνέχεια «την αρχή της αυτοδιάθεσης των λαών», τώρα η ανάγκη του ανθρώπου επιβάλλει την αναγνώριση «της αρχής της αυτονομίας των συλλογικών ταυτοτήτων στα πλαίσια των κρατών».
Στο διεθνές περιβάλλον τα πράγματα είναι πιο δύσκολα. Όμως η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι μια προσπάθεια για ένα διαφορετικό δρόμο στις σχέσεις των κρατών. Δηλαδή συνιστά και μια προσπάθεια οριοθέτησης της δύναμης στις σχέσεις των κρατών με την έννοια ότι εγκαθιδρύεται ένα κανονιστικό πλαίσιο, που οριοθετεί τη δύναμη στη ρύθμιση των σχέσεων ανάμεσα στα κράτη της Ευρώπης.
Στο νόμο της δύναμης των όπου γης ισχυρών, στο «νόμο της ζούγκλας των μικρών και των μεγάλων θηρίων», οι κοινωνίες έχουν συμφέρον στο παρόν στάδιο να προβάλουν το δικαίωμα στην αυτονομία, στην ελευθερία, στον αυτοκαθορισμό κάθε συλλογικής ταυτότητας ή και άλλης.