Τρίτη 6 Ιανουαρίου 2015

Κόμματα, διαφθορά και οριζόντια ψηφοφορία

Το κείμενο αυτό αποτελεί μια απάντηση σε ένα άρθρο του κ. Άθου Κοιρανίδη της δεξαμένης σκέψης «Θουκυδίδης» που δημοσιέυτηκε στην εφημερίδα «Ο φιλελεύθερος» στις  4/1/2015. Υποστηρίζει ο κ. Κοιρανίδης -και είναι μια άποψη που προβάλλεται από πολλούς που δραστηριοποιούνται σε διάφορες οργανώσεις της λεγόμενης κοινωνίας των πολιτών- και τα εξής:
«Η λύση του προβλήματος(εννοείται της διαφθοράς) κρύβεται στην αποδυνάμωση του κομματικού κατεστημένου. Πρέπει να επιστρέψουμε όσο πιο κοντά γίνεται στην άμεση συμμετοχική δημοκρατία. Οι πολίτες θα πρέπει να απελευθερωθούν από τον ζυγό των κομμάτων. Θα πρέπει να μπορούν να επιλέγουν τους άριστους από όποιο χώρο και να προέρχονται.Ταυτόχρονα, οι ικανοί και αγνοί που σήμερα δεν ανέχονται την ανάμειξή τους στα κομματικά θα πρέπει να αποκτήσουν την ουσιαστική δυνατότητα του εκλέγεσθαι. Η οριζόνται ψηφοφορία είναι επιβεβλημένη και πιστεύω θα επενεργήσει ως πανάκεια στη μάστιγα της διαφθοράς».
Η παραπάνω παράγραφος, που συμπυκνώνει την επιχειρηματολογία αρκετών συμπολιτών μας, είναι ολοφάνερο ότι στηρίζεται σε μια διανοητική σύγχυση. Εννοώ ότι φαίνεται να μην έχει μια ξεκάθαρη άποψη για το πολιτικό πρόβλημα που πραγματεύεται. Και η σύγχυση είναι πάντοτε επικίνδυνη από πολιτική άποψη.
Τι υποστηρίζεται λοιπόν;
Όχι στο κομματικό κατεστημένο ή την  κομματοκρατία.
Ναι στην άμεση συμετοχική δημοκρατία (Τι σημαίνει πιο κοντά; Ένα πολιτικό σύστημα είτε υπάρχει είτε δεν υπάρχει. «Ολίγον έγκυος» δε γίνεται. Και τι σημαίνει «άμεση συμμετοχική δημοκρατία»; Μπορεί να υπάρξει δημοκρατία που να μην είναι άμεση και συμμετοχική; )
Ναι στην αριστοκρατία, την επιλογή  των αρίστων. Καλά, τι σχέση έχει η αριστοκρατία με τη δημοκρατία;
Ναι στην οριζόντια ψηφοφορία για να επιλέγονται οι άριστοι « οι αγνοί και ικανοί» και για αντιμετώπιση της διαφθοράς.
Είναι ολοφάνερο ότι ο κ. Κοιρανίδης συγχύζει τα πολιτεύματα με αποτέλεσμα να μη ξέρει τι θέλει. Η κομματοκρατία και η αριστοκρατία είναι πολιτεύματα του ίδιου τύπου, δηλαδή είναι ολιγαρχικά πολιτεύματα. Ως τέτοια δεν έχουν καμία σχέση με το πολίτευμα της δημοκρατίας.
Η οριζοντία ψηφοφορία ή η κάθετη είναι τεχνικά ζητήματα που δεν άλλαζουν τη φύση του πολιτεύματος. Μπορεί να νομιμοποιούνται άλλα άτομα στην εξουσία σε κάθε μορφή ψηφοφορίας, αλλά το πολιτικό σύστημα δεν αλλάζει με την έννοια ότι δε διαφοροποιείται η θέση της κοινωνίας στην πολιτική  διαδικασία, δηλαδή η κοινωνία είναι εκτός του πολιτικού συστήματος. 
Το αίτημα, λοιπόν, για οριζόντια ψηφοφορία δεν αποτυπώνει μια διεκδίκηση για αλλαγή στο πολιτικό σύστημα, αλλά μια διεκδίκηση για νομιμοποίηση άλλων ατόμων στην εξουσία στο υφιστάμενο πολιτικό σύστημα. Ή  οι πολίτες που βρίσκονται εκτός κομμάτων διεκδικούν ίση μεταχείριση στην άσκηση του δικαιώματος του εκλέγεσθαι, ώστε να έχουν τη δυνατότητα να καταλάβουν και αυτοί θέσεις εξουσίας. Κάτι που σήμερα αποτελεί προνόμιο των κομμάτων σε μεγάλο βαθμό.
Δηλαδή, στην παρούσα συγκυρία που η κοινωνία αμφισβητεί έντονα το ρόλο των κομμάτων στην πολιτική, κάποιοι συμπολίτες μας θεωρούν ότι επιβάλλεται να τερματιστεί η μονοπώληση των αξιωμάτων από τα κόμματα και να αποκτήσει αυτή τη δυνατότητα ο κάθε πολίτης τυπικά, ουσιαστικά όμως οι άριστοι, «οι ικανοί». Το μέσο για να επιτευχθεί αυτό θεωρείται η αλλαγή της εκλογικής διαδικασίας με την οριζόνται ψηφοφορία. Όμως η φύση του ολιγαρχικού πολιτεύματος δε  θα αλλάξει, θα παραμείνει ολιγαρχικό.
Το δεύτερο ζήτημα που τίθεται αφορά τη βεβαιότητα με την οποία διατυπώνεται η αντίληψη πως «η οριζόνται ψηφοφορία είναι επιβεβλημένη και πιστεύω θα επενεργήσει ως πανάκεια στη μάστιγα της διαφθοράς».
Είναι έτσι τα πράγματα;
Η διαφθορά είναι συμφυές στοιχείο του ολιγαρχικού πολιτεύματος και όχι της αντιπροσώπευσης ή της δημοκρατίας. Γιατί στα προ-αντιπροσωπευτικά/ολιγαρχικά πολιτεύματα άλλος είναι ο κάτοχος της εξουσίας και άλλος ο δικαιούχος, δηλαδή η κοινωνία. Όπότε ο κάτοχος της  εξουσίας όντας ελεγκτής και ελεγχόμενος, εντολέας και ταυτόχρονα  εντολοδόχος, μπορεί και αυτονομείται από το συμφέρον της κοινωνίας, να ιδιοποιείται την πολιτική και να καταχράται της θέσης τους προς ίδιον όφελος. Επομένως, η διαφθορά θα συνεχίσει να υπάρχει όσο το πολίτευμα είναι ολιγαρχικό. Η βεβαιότητα πως η οριζοντία ψηφοφορία θα τερματίσει το φαινόμενο της διαφθοράς δε στηρίζεται σε πραγματολογικά δεδομένα,  αλλά συνιστά ατεκμηρίωτη προσδοκία.
Το γεγονός αυτό μπορεί κάποιος  εύκολα να το κατανοήσει ανεξάρτητα από τις προσδοκίες των υποστηρικτών της οριζόντιας ψηφοφορίας. Η οριζόντια ψηφοφορία μπορεί να αποδυναμώσει τα κόμματα. Αυτό εξαρτάται όχι από το τεχνικό ζήτημα της ψηφοφορίας αλλά από τη βούληση των χορηγών «χρήματος και δημοσιότητας», βασικών προϋπόθεσεων για να εκλεγεί κάποιος σήμερα σε ένα πολιτικό αξίωμα. Οι χορηγοί χρήματος και δημοσιότητας αν κρίνουν ότι σήμερα δεν τους συμφέρει η στήριξη των κομμάτων, τότε το πιο πιθανό είναι να αναλάβουν οι ίδιοι ή όργανά τους να καλύψουν τη διεκδίκηση που κάποιοι προβάλλουν για την επιλογή των «αρίστων». Οι άριστοι σε μια οριζόνται ψηφοφορία θα ταυτιστούν αναγκαστικά με αυτούς που κατέχουν το χρήμα και τους καναλάρχες. Τότε, οι οπαδοί της οριζοντίας ψηφοφορίας θα ανακαλύψουν τη φενάκη της διεκδίκησής τους προς ζημίαν της κοινωνίας.

Στο υπαρκτό πολιτικό σύστημα οι δυνάμεις της οικονομικής ολιγαρχίας ελέγχουν ολοκληρωτικά το πολιτικό σύστημα προς ίδιον όφελος και σε βάρος της κοινωνίας ή του κοινού συμφέροντος. Αυτό δε θα αλλάξει με την αλλαγή του τρόπου ψηφοφορίας αλλά με αλλαγή του πολιτικού συστήματος, δηλαδή από προ-αντιπροσωπευτικό να γίνει τουλάχιστον αντιπροσωπευτικό, ώστε να εξαναγκαστεί η πολιτική και οικονομική ολιγαρχία στη λήψη των αποφάσεων να συνυπολογίζει τουλάχιστον το κοινωνικό συμφέρον.

Κυριακή 4 Ιανουαρίου 2015

Ο πολιτικός λόγος του κ. Ομήρου ή η επιχειρηματολογία των ολιγαρχικών

Σε συνέντευξή του στην καθεστωτική εφημερίδα  «Ο φιλελεύθερος» στις 4/1/2015 ο Πρόεδρος της ΕΔΕΚ Γ. Ομήρου αναφέρει ανάμεσα σε πολλά και διάφορα: «Μια πολιτική που να στηρίζεται σε Κόμματα που συνιστούν την τυπική προϋπόθεση για τη λειτουργία της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας...».
Είναι έτσι τα πράγματα;
1.Η πολιτική δε στηρίζεται στα κόμματα. Η πολιτική στηρίζεται στην κοινωνία. Χωρίς την κοινωνία δεν υπάρχουν κόμματα! Ή η πολιτική είναι η ρυθμιστική λειτουργία μιας κοινωνίας με ή χωρίς κόμματα.
2.Τα κόμματα αποτελούν την τυπική προϋπόθεση της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας, όπως υποστηρίζει ο κ. Ομήρου; Η  ορθή θέση θα έπρεπε να υποστηρίζει ότι «τα κόμματα  ήταν  η τυπική προϋποθεση για τη λειτουργία του πολιτεύματος στα νεότερα χρόνια», τη διάδοχη περίοδο της δυτικής φεουδαρχίας.
3.Υπάρχει κάποιο πολίτευμα που μπορεί να ονομαστεί αντιπροσωπευτική δημοκρατία; Όχι. Το αντιπροσωπευτικό σύστημα και η δημοκρατία είναι δύο διαφορετικά πολιτεύματα. Αυτό εύκολα μπορεί να το αντιληφθεί κάποιος, αφού στο ένα πολίτευμα κυβερνούν οι αντιπρόσωποι και στο άλλο ο λάος=δήμος. Δε γίνεται να κυβερνά ταυτόχρονα και ο αντιπρόσωπος και ο δήμος!
4. Έχουν τα κόμματα της νεοτερικότητας κάποια σχέση με την αντιπροσωπευτική δημοκρατία;
Καμία. Γιατί στα νεότερα χρόνια δεν υπήρξε τέτοιο πολίτευμα. Τα κόμματα ταυτίστηκαν με το προ-αντιπροσωπευτικό πολιτικό σύστημα με την έννοια ότι ήταν διαμεσολαβητές ανάμεσα στο κράτος και την κοινωνία, αλλά η κοινωνία δεν είχε καμία πολιτική αρμοδιότητα ή η εξουσιοδότηση προς τα κόμματα ήταν εν λευκώ. Ένα πολιτικό σύστημα για να είναι αντιπροσωπευτικό πρέπει η κοινωνία να αναγνωριστεί ως εντολέας και το κόμμα ως εντολοδόχος με δικαίωμα στον εντολέα να ελέγχει και να ανακαλεί τον εντολοδόχο.Αν η εξουσιοδότηση προς τα κόμματα είναι εν λευκώ, τότε το πολιτικό σύστημα είναι προ-αντιπροσωπευτικό.
5. Ποιο είναι το πολιτικό σύστημα της νεοτερικότητας με το οποίο έχουν ταυτιστεί τα κόμματα; Το πολιτικό σύστημα είναι η ολιγαρχία- οι λίγοι άρχουν. Στα νεότερα χρόνια η ολιγαρχία πήρε τη μορφή της κομματοκρατίας.

Ο κ. Ομήρου είναι ένας ακραιφνής ολιγαρχικός, όπως και οι άλλοι φορείς της κομματοκρατίας, και  μπορεί «ελέω θεού» να αυτο-αναγορεύεται σε  δημοκρατικό. Όμως, άλλο ολιγαρχία και άλλο δημοκρατία. Και αν μεν υποστηρίζει ότι είναι δημοκρατικός λόγω άγνοιας, τότε είναι επικίνδυνος ως πολιτικός για την κοινωνία. Αν όμως το υποστηρίζει λόγω απάτης, δηλαδή για εξαπάτηση του λαού, τότε συνιστά και πολιτικό έγκλημα. Γεγονός που σε μια δημοκρατία θα επέσυρε και την τιμωρία αυτού που προσπάθησε να εξαπατήσει το λαό!