Περί ομοσπονδίας

Όλοι λένε πως επιδιώκουν μια διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία με πολιτική ισότητα: ΟΗΕ, Ελληνοκύπριοι, Τουρκοκύπριοι.
Αυτό αναφέρεται και στη κοινή δήλωση των ηγετών των δύο κοινοτήτων της 23ης Μαίου. Μάλιστα ο Πρόεδρος δήλωσε ότι έτσι ξεκαθάρισε και η βάση των διαπραγματεύσεων για να προχωρήσουν οι Ομάδες Εργασίας.
Το εκπληκτικό , με βάση τις δηλώσεις, είναι πως τίποτε δεν έχει ξεκαθαρίσει, τουλάχιστον ανάμεσα στους πολίτες. Και φτάσαμε στο σημειο ο Πρόεδρος να δηλώνει (30/5/2008) ότι ο καθένας μπορεί να ερμηνεύει την κοινή δήλωση όπως θέλει. Μα τότε τι ξεκαθαρίστηκε; Ποια είναι η βάση των διαπραγματεύσεων για να γνωρίζουν και οι πολίτες;
Γιατί αυτή η σύγχυση; Γιατί στην κοινή δήλωση αποδέχτηκε ο Πρόεδρος να προστεθεί η εξής ερμηνεία της δικοινοτικής, διζωνικής ομοσπονδίας: «αυτός ο συνεταιρισμός θα έχει μια Ομοσπονδιακή Κυβέρνηση με μια και μόνη διεθνή προσωπικότητα, καθώς και ένα Τουρκοκυπριακό Συνιστών Κράτος και ένα Ελληνοκυπριακό Συνιστών Κράτος, τα οποία θα έχουν ισότιμο καθεστώς».
Είναι σημαντική αυτή η ερμηνεία που αποδέχτηκε ο Πρόεδρος; Είναι γιατί αφήνει ανοικτή την πόρτα και για μια συνομοσπονδιακή λύση.
Απλά αναφέρω ότι η συζήτηση περί ομοσπονδίας διεξάγεται και στην ΕΕ σε σχέση με το μέλλον της. Ιστορικά ο όρος ομοσπονδία ανάγεται στον 18ο αιώνα κατά τον οποίο δημιουργήθηκαν τα εθνικά κράτη. Ειδικότερα στη Γερμανία αναπτύχθηκε η θεωρία για τους συνδέσμους κρατών και τη διάκρισή τους σε ομοσπονδιακά κράτη και ομοσπονδίες κρατών (συνομοσπονδία). Η διαφορά τους είναι στο ότι το μεν ομοσπονδιακό κράτος είναι κυρίαρχο ενώ στην ομοσπονδία κρατών κυρίαρχα είναι τα συνιστώντα κράτη.
Επομένως όταν υποστηρίζει κάποιος διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία δεν αποσαφηνίζεται αν θα υπάρχει ομοσπονδιακό κράτος κυρίαρχο ή ομοσπονδία κυρίαρχων κρατών. Και η ερμηνεία που υπάρχει στην κοινή δήλωση των δύο ηγετών αναφέρει «Ομοσπονδιακή Κυβέρνηση» και όχι ομοσπονδιακό κράτος και, επίσης, παραλείπεται η κυριαρχία.
Φυσικά αυτές οι προσεγγίσεις είναι κρατοκεντρικές και παραπέμπουν στην κατανομή της εξουσίας ανάμεσα στα κόμματα. Το ζήτημα είναι αν αυτές οι στατικές προσεγγίσεις μπορούν να απαντήσουν στις υπαρκτές ανησυχίες Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων σε ένα μεταβαλλόμενο κόσμο.