Το κυπριακό πρόβλημα ως ελευθερία

Στην ιστορία και την πολιτική μπορεί να αντικρύζεις και να ερμηνεύεις την πραγματικότητα είτε ως δύναμη είτε ως εξουσία είτε ως ελευθερία. Οι ολιγαρχικοί έχουν κάθε συμφέρον να προσεγγίζουν τα πράγματα με βάση τη δύναμη ή την εξουσία γιατί έτσι διαποτίζουν τη συνείδηση της κοινωνίας ότι αυτή είναι η πραγματικότητα, δηλαδή το συμφέρον των λίγων. Αυτή η προσέγγιση είναι η κυρίαρχη μέσα στα κόμματα- έτσι τους συμφέρει -, τους ειδικούς – έτσι τους συμφέρει αφού πωλούν «την πραμάτεια» τους και αποκομίζουν πλούτο, προνόμια και εξουσία -, το κεφάλαιο –έτσι το συμφέρει. Και το κυπριακό πρόβλημα αντικρύζεται με βάση τούτη την κυρίαρχη λογική.
Το συμφέρον της κοινωνίας – όχι το λεγόμενο εθνικό, γενικό ή δημόσιο συμφέρον – επιβάλλει να αντικρύζεις την πραγματικότητα με βάση την ελευθερία και την ισότητα των πολιτών. Σε σχέση με το κυπριακό πρόβλημα αυτή η προσέγγιση υποδηλώνει δυο παραδοχές.
1.Όταν οι Ελληνοκύπριοι υποστηρίζουν ότι το κυπριακό πρόβλημα είναι «πρόβλημα εισβολής και κατοχής»- ανεξάρτητα αν δεν αντικατοπτρίζει την ιστορική πραγματικότητα- αυτό σαφέστατα εκφράζει μια αυτονόητη αρχή. Δηλαδή η απαίτηση των Ελληνοκυπρίων είναι η κατοχύρωση της ελευθερίας έναντι τρίτου «άλλου»,έναντι δηλαδή ενός ξένου κράτους. Στην πράξη η ελευθερία έναντι τρίτου σημαίνει ότι εξασφαλίζεται και η ισότητα του κράτους έναντι όλων των άλλων κρατών.
Είναι αυτονόητο ότι δεν μπορείς να δημιουργήσεις μια πολιτεία , αν δεν είσαι ελεύθερος απέναντι σε ξένες δυνάμεις/κράτη. Τότε ισχύει αυτό που είπε κάποτε το ΑΚΕΛ για «κηδευομένη ανεξαρτησία».
Επομένως μια βασική αρχή για λύση του κυπριακού είναι η ελευθερία έναντι τρίτου, που διεκδικούσαν και διεκδικούν οι Ελληνοκύπριοι. Και ο Ταλάτ όταν επιμένει σε τουρκικές εγγυήσεις ουσιαστικά τορπιλλίζει την προσπάθεια για λύση.Γιατί εννοεί τη δημιουργία όχι μιας ελεύθερης πολιτείας,αλλά μιας εξαρτημένης.
2. Από την άλλη όταν οι Τουρκοκύπριοι διεκδικούν «πολιτική ισότητα» προβάλλουν επίσης μια αυτονόητη αρχή. Ότι δηλαδή οι ίδιοι ως εθνοτική ομάδα θέλουν να έχουν το δικαίωμα να αυτοκαθορίζονται – όπως και οι Ελληνοκύπριοι – και να μην μετατραπούν σε μειονότητα πολιτική. Δηλαδή οι Τουρκοκύπριοι διεκδικούν να είναι ελεύθεροι στα πλαίσια της πολιτείας που θα εγκαθιδρυθεί.
Είναι αυτονόητο ότι δεν μπορείς να αρνείσαι την ελευθερία της όποιας εθνοτικής ομάδας. Είναι αστείο να λες «θέλω εγώ να είμαι ελεύθερος αλλά όχι και εσύ».Οι Ελληνοκύπριοι λοιπόν οφείλουν να σεβαστούν την ελευθερία των Τουρκοκυπρίων, όπως απαιτούν από τους τρίτους άλλους να σεβαστούν τη δική τους ελευθερία.

Τελικά η αρχή που διακυβεύεται στο κυπριακό πρόβλημα είναι μόνο μία, η διεκδίκηση της ελευθερίας: οι Ελληνοκύπριοι έναντι τρίτων και οι Τουρκοκύπριοι εντός του κράτους για να μην μετατραπούν σε πολιτική μειονότητα. Και οι δυο αρχές είναι προς το συμφέρον της σύνολης κοινωνίας να επικρατήσουν. Και το πιο σημαντικό , δεν μπορούν να είναι διαπραγματεύσιμες, είναι δηλαδή εκ των ων ουκ άνευ για τη λύση του κυπριακού.
Γι αυτό και τα «πάρε-δώσε» , μια κατεξοχήν οικονομίστικη προσέγγιση ενός πολιτικού προβλήματος, δε με βρίσκουν σύμφωνο. Γιατί δεν μπορώ να ζητήσω από τον οποιοδήποτε να διαπραγματευτεί την ελευθερία του στα πλαίσια ενός «πάρε-δώσε». Υπάρχουν πολιτικές αρχές που είναι αδιαπραγμάτευτες, εάν θέλουμε να ονομαζόμαστε ακόμα «άνθρωποι».
Φυσικά στην πράξη αυτό που επικρατεί σήμερα διεθνώς και στην Κύπρο, είναι ο νόμος της δύναμης. Έτσι ουσιαστικά στο κυπριακό πρόβλημα θα ικανοποιηθούν οι διεθνείς και τοπικοί ηγεμόνες με βάση τη δύναμή τους, αλλά απομειώνοντας ταυτόχρονα την ελευθερία των πολιτών και της συνολικής κοινωνίας. Δηλαδή αυτό που ονομάζουν κάποιοι συμβιβασμό είναι πόσες ελευθερίες θα αφαιρέσουν από τους πολίτες και τη συνολική κοινωνία (Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους )και να τις δώσουν στη Τουρκία,στην Ελλάδα, στη Βρετανία, στο Χριστόφια, στον Ταλάτ και πάει λέγοντας.Ό,τι απομείνει θα είναι ο ενωμένος και περήφανος κυπριακός λαός!!!