Πέμπτη 16 Οκτωβρίου 2008

Ο παραλογισμός για τις συλλογικές ταυτότητες στην Κύπρο

Είναι μια αδιαμφισβήτητη κοινωνική πραγματικότητα στην Κύπρο ότι υπάρχουν δύο κύριες συλλογικές ταυτότητες, οι Ελληνοκύπριοι και οι Τουρκοκύπριοι. Ο παραλογισμός αρχίζει από τη στιγμή που οι πολιτικοί αρθρώνουν λόγο περί της λύσης του κυπριακού.
Η κυβέρνηση και το ΑΚΕΛ έχουν ως αφετηρία των επιλογών τους την υπαρκτή πραγματικότητα. Δηλαδή την ύπαρξη δύο κοινοτήτων των οποίων η πολιτική ύπαρξη αναγνωρίζεται στα πλαίσια μιας διευθέτησης του κυπριακού προβλήματος. Το πρόβλημα ξεκινά από τη στιγμή που η κρατική εξουσία επιχειρεί να προσδώσει ένα νέο περιεχόμενο στη συλλογική ταυτότητα των Ελληνοκυπρίων. Δηλαδή υιοθετείται η αντίληψη ότι το κράτος δημιουργεί τη συλλογική ταυτότητα, άρα το κράτος μπορεί να προσδώσει όποιο περιεχόμενο αποφασίσει.Πιστεύεται ότι έστι υποβοηθείται η λύση και επικεντρώνεται κυρίως στην προβολή της ταυτότητας του Κύπριου ή κατά άλλους Νεοκύπριου με ασαφές πρόσληψη αν υπονοείται η συλλογική ταυτότητα ή η πολιτική ταυτότητα. Πάντως εκφράζεται και μια αντι –ελληνική πρόσληψη της συλλογικής ταυτότητας κυρίως από οπαδούς και μέλη του ΑΚΕΛ. Είναι γεγονός ότι η κυβέρνηση και το ΑΚΕΛ ξεκινούν από μια ρεαλιστική απεικόνιση της πραγματικότητας με στόχο να τη διαφοροποιήσουν. Σε αυτά τα πλάισια κινείται και η ηγεσία του ΔΗΣΥ.
Η αντίπαλη πολιτική λογική (κυρίως ΔΗΚΟ, ΕΔΕΚ, ΕΥΡΩΚΟ )
στη λύση του κυπριακού έχει ως αφετηρία τη μη αναγνώριση της υφιστάμενης εθνοτικής πραγματικότητας και της ύπαρξης συλλογικών ταυτοτήτων στο νησί. Γι αυτό προβάλλει την αντίληψη για το ενιαίο κράτος, κάθε πολίτης μία ψήφος ανεξάρτητα από καταγωγή και θρησκεία. Αυτή η προσέγγιση δεν αναγνωρίζει την ύπαρξη συλλογικών ταυτοτήτων που θα εκφράζονται και στο πολιτικό πεδίο.Αναγνωρίζει μόνο άτομα. Φυσικά η προσέγγιση είναι πονηρή. Γιατί στόχος της είναι η κατάληψη της εξουσίας από τους Ελληνοκυπρίους και η υποβάθμιση των Τουρκοκυπρίων σε μειονότητα, αφού γνωρίζουν ότι στην πράξη οι συλλογικές ταυτότητες υπάρχουν και λειτουργούν.
Έτσι οι ακελικοί και οι ομοϊδεάτες αναγνωρίζουν την ύπαρξη συλλογικών ταυτοτήτων και στοχεύουν με τη χρήση της εξουσίας του κράτους να τις διαφοροποιήσουν/επαναϊεραρχήσουν, ενώ οι αντίπαλοί τους δεν αναγνωρίζουν στο πολιτικό επίπεδο συλλογικές ταυτότητες με σκοπό να τις επιβάλουν με τη χρήση της εξουσίας του κράτους, δηλαδή η κυρίαρχη συλλογική ταυτότητα (Ελληνοκύπριοι) να καταλάβει την εξουσία σε βάρος των Τουρκοκυπρίων. Κοινό στοιχείο και των δύο προσεγγίσεων είναι ο εξουσιοκεντρικός τους χαρακτήρας. Γι αυτό και είναι και συντηρητικές και αντιδραστικές.
Το θέμα των συλλογικών ταυτοτήτων είναι της κοινωνίας
και όχι των ποικιλώνυμων εξουσιαστών. Ο κάθε άνθρωπος είναι ελεύθερος να ανήκει σε όποια κοινότητα επιλέξει. Επίσης είναι ελεύθερος ο ίδιος και η κοινότητά του να ορίζουν το περιεχόμενο του «έθνους» τους και όχι να το οικειοποιείται το κράτος και να γεννά τους εθνικισμούς για να εξυπηρετηθούν τα συμφέροντα της κατεστημένης τάξης.
Η ύπαρξη πολλών εθνοτικών ομάδων στην Κύπρο δεν είναι πρόβλημα. Είναι ο πλούτος του τόπου μας. Πρόβλημα ήταν πάντοτε οι ηγετικές ομάδες που αξιοποιούσαν το «έθνος» για αλλότριους σκοπούς. Το πολιτικό μας σύστημα θα το κτίσουμε με βάση τις υπάρχουσες εθνοτικές ομάδες. Και αν μελλοντικά η κοινωνία θα προσδώσει ένα νέο περιεχόμενο στην έννοια της κοινότητας ή του έθνους γιατί θα αλλάξουν οι προτεραιότητές της, τότε η εξουσία να προσαρμοστεί στη νέα κοινωνική πραγματικότητα. Και όχι η κοινωνία να προσαρμοστεί στις ανάγκες της εξουσίας και των ποικιλώνυμων συμφερόντων που την συγκροτούν.
Οι πολιτικοί αν θέλουν να οικοδομήσουν μια πολιτεία με μέλλον θα πρέπει να αναγνωρίσουν την ύπαρξη των συλλογικών ταυτοτήτων στο νησί και με περιθώρια αυτονομίας ώστε να συνειδητοποιήσουν ότι δεν κινδυνεύουν. Αντίθετα, όλοι να κατανοήσουν ότι η πολιτεία είναι εγγυητής της ελευθερίας του κάθε ατόμου να επιλέγει συλλογική ταυτότητα χωρίς να υπάρχει κανένας κίνδυνος να μετατραπεί σε μειονότητα. Αυτό όμως δεν είναι αρκετό. Θα πρέπει η νέα πολιτεία, για να επιβιώσει, να αποδώσει πρόσθετα δικαιώματα στον πολίτη –πέρα από τις υφιστάμενες κατακτήσεις του – ώστε να θέλει να τη στηρίξει. Δηλαδή θα πρέπει να είναι πολύ πιο φιλελεύθερη ώστε οι πολίτες της να τήν θέσουν πιο ψηλά και από τις υφιστάμενες συλλογικές ταυτότητες. Ή διαφορετικά, στη συνείδηση του πολίτη η πολιτειακή ταυτότητα να υπέρκειται της συλλογικής.

2 σχόλια:

Anef_Oriwn είπε...

Κύριε andrea f.stavrou,

Κάμποσες απορίες:

1. Η θέση του ΑΚΕΛ για τις συλλογικές ταυτότητες όπως την παρουσιάζεις είναι προχτεσινή, δηλ. από τον περασμένο Μάρτη που ανέλαβε Πρόεδρος ο Δημήτρης Χριστόφιας ή πιο παλιά; Κουτοπόνηρα και μέσα στα πλαίσια της αντι-εξουσιαστικής φιλολογία και παραφιλολογίας σου προσπαθείς να κρατήσεις μια στάση ίσων αποστάσεων απ’ όλες τις πολιτικές δυνάμεις του τόπου, παίζοντας το έτσι και υπεράνω και δημοκράτης και φιλελεύθερος!

2. Ποιες ήταν “… οι ηγετικές ομάδες που αξιοποιούσαν το «έθνος» για αλλότριους σκοπούς …”; Γιατί δεν τις κατονομάζεις;

3. Ποιοι “… πολιτικοί … [δεν] αναγνωρίζουν την ύπαρξη των συλλογικών ταυτοτήτων στο νησί ...;” Γιατί αφήνεις να αιωρείται ότι λειτουργούν με τον ίδιο τρόπο, σ’ αυτό το θέμα;

4. Ποιοι αποτελούν την “… κρατική εξουσία [σήμερα και [πως αυτή η εξουσία] επιχειρεί να προσδώσει ένα νέο περιεχόμενο στη συλλογική ταυτότητα των Ελληνοκυπρίων ...”;

5. Πως και γιατί “… οι ακελικοί και οι ομοϊδεάτες ... στοχεύουν με τη χρήση της εξουσίας του κράτους να διαφοροποιήσουν/επαναϊεραρχήσουν ...”, [τις συλλογικές ταυτότητες]; Σε τι θα τις μετατρέψουν; Είναι μήπως λάθος η προβολή και ανάδειξη της κυπριακής ταυτότητας υπεράνω της ελληνοκυπριακής και της τουρκοκυπριακής;

6. Ποιες είναι οι ιστορικές καταβολές της “… αντι –ελληνικής πρόσληψη της συλλογικής ταυτότητας … από οπαδούς και μέλη του ΑΚΕΛ …”; Έτσι τους εκάπνισεν;

7. Ποιο είναι τελικά το περιεχόμενο του «έθνους»;

Anef_Oriwn
Σάββατο 19/10/2008 – 00:19 μ.μ.

andreas f.stavrou είπε...

@ανευ
Θα απαντήσω μόνο στις απορίες σου.
1.Η όποια θέση του ΑΚΕΛ ή του ΔΗΣΥ ή της ΕΔΕΚ είναι στη βάση της μια προσδοκία. Αφορά κύρια το κόμμα, τους οπαδούς.Για τη συνολική κοινωνία μια θέση έχει νόημα από τη στιγμή που ένα κόμμα καταλαμβάνει την εξουσία.Τότε μόνο μπορεί να μετατρέψει τη θέλησή του σε νόμο με καθολική ισχύ με τη χρήση της κρατικής εξουσίας. Άλλο η θέση ενός κόμματος και άλλο ο νόμος του κράτους.
2.Ίσες αποστάσεις από όλους; Ούτε ίσες ούτε άνισες. Απλώς διαφωνώ με την κομματοκρατία.Είναι αστείο να μου ζητάς να αποποιηθώ τα δικά μου πιστεύω για να υποστηρίξω μια από τις θέσεις των άλλων-κομμάτων. Αν το κάνεις εσύ και κάποιοι άλλοι, αυτό δε σημαίνει ότι είναι το σωστό.Η πολιτική δεν είναι μαύρο - άσπρο. υπάρχουν ευτυχώς και άλλες θέσεις/απόψεις εκτός από των κυρίαρχων ελίτ, δηλαδή της πολιτικής και οικονομικής ολιγαρχίας.
2.Το έθνος για αλλότριους σκοπούς στην Κύπρο το χρησιμοποίησαν όλες οι ηγετικές ομάδες: ΑΚΕΛ,Μακάριος,Γρίβας, ΕΟΚΑ Β΄,Κληρίδης κλπ.Ο καθένας σε διαφορετικό χρόνο και για τους δικούς του λόγους.Αν στη δεκαετία του 1960 ο κόσμος ξυπνούσε και κοιμόταν ακούοντας το εθνικό πρόβλημα και το εθνικό συμφέρον, ευτυχώς σήμερα τα πράγματα έχουν καλυτερέψει.
3.Ονομάζω το ΔΗΚΟ,ΕΥΡΩΚΟ,ΕΔΕΚ.Είναι σαφές νομίζω.
4.Κρατική εξουσία σήμερα δεδομένου ότι το καθεστώς είναι προσωποπαγές είναι ο κ. Χριστόφιας, Γ.Γ.του ΑΚΕΛ. Σε αυτή τη φάση επικεντρώνονται στην εκπαίδευση,στην ιστορία, τους συμβολισμούς.Από τις αναφορές τους καταλαβαίνω ότι είναι συγχυσμένοι. Άλλους φταίει τους η συνέχεια του ελληνισμού, άλλοι θέλουν και τον Επίκουρο στην ελληνική κληρονομιά, άλλοι θέλουν να προβάλουν τις βαρβαρότητες των Ελλήνων, άλλοι προβάλλουν ως στοιχείο ταυτότητας την ειρηνική κουλτούρα, άλλοι θέλουν να θεμελιώσουν την ιστορική μνήμη στα κοινά ήθη και έθιμα ελλ. και τουρκ., άλλοι με προβολή περιόδων συμεργασίας των δύο κοινοτήτων.
Επειδή είναι συγχυσμένοι γι αυτό και δε μιλούν καθαρά.
5.Δεν είναι καθόλου λάθος η προβολή και επικράτηση της κυπριακής ταυτότητας πάνω από τις εθνοτικές.Λάθος είναι η χρήση της εξουσίας για να επιβάλεις κάτι. Η κρατική εξουσία μπορεί να δράσει θετικά. Δηλαδή να προβάλει τη νέα κυπριακή ταυτότητα, που θα είναι πολιτειακή, άρα θα συνάπτεται με τη σχέση της συνολικής κοινωνίας με την κεντρική πολιτεία. Ποια είναι αυτή ταυτότητα ούτε οι ίδιοι δεν ξέρουν. Δεν έχουν τί να προβάλουν στους πολίτες και καταράζονται τους εθνικισμούς και τους σοβινισμούς για να ξορκίσουν το κακό. Αυτά δεν είναι σοβαρά πράγματα.
6. Για τις ιστορικές καταβολές της αντι-ελληνικής στάσης του ΑΚΕΛ σε σχέση με τη συλλογική ταυτότητα, δεν γνωρίζω. Νομίζω ως το 1968 υποστήριζε ένωση. Μετά τη γραμμή του εφικτού άρχισε να προβάλλεται έντονα ο κυπριωτισμός.Και κορυφώθηκε μετά το πραξικόπημα νομίζω.Επειδή δεν είναι γραμμένη η ιστορία του κόμματος είναι δύσκολο να θυμάμαι.
Έτσι τους εκάπνισεν; Δεν ξέρω. Είναι πάντως αδύνατον μια μέρα πριν τη γαλλική επανάσταση του 1789 να μην υπήρχε γαλλικό έθνος και την επομένη να δημιουργήθηκε. Ή όταν υπάρχει εμφύλιος πόλεμος τότε θα δημιουργηθούν δύο έθνη.
Τέλος πάντων, προσωπικά δε με ενοχλεί που οι ακελικοί ονομάζουν τους εαυτούς τους κύπριους. Ο καθένας είναι ελεύθερος να ονομάζει τον εαυτό του αυτό που ο
ίδιος θέλει.Τώρα τι περιεχόμενο έχει η δήλωση "είμαι κύπριος" πέρα από την πολιτική ταυτότητα, προσωπικά δεν έχω καταλάβει, αν εννοούν και κάτι άλλο.
7.Το περιεχόμενο του έθνους δεν έιναι "ένα και αδιαίρετο".Εκφράζει λένε το ανήκειν σε μια κοινότητα, είναι η συλλογική ταυτότητα, έχει πολιτισμικό περιεχόμενο και πολιτική εκφορά. Είναι συνυφασμένο με την ελευθρία του ατόμου. Παίρνει διάφορες μορφές -δύναμη, εξουσία, ελευθερία- άλλοτε καταλαγιάζει και υποχωρεί και άλλοτε επανέρχεται δυναμικά.
Στη νεοτερικότητα το έθνος ταυτίστηκε με το κράτος και έφτιαξαν κάτι στη δύση που επεκράτησε να ονομάζεται έθνος-κράτος.Ένα κράτος, μια εξουσία, μια ταυτότητα.
Η εξουσία ταύτισε το έθνος με πολιτισμικά και ιστορικά στοιχεία.