Τρίτη 6 Ιανουαρίου 2015

Κόμματα, διαφθορά και οριζόντια ψηφοφορία

Το κείμενο αυτό αποτελεί μια απάντηση σε ένα άρθρο του κ. Άθου Κοιρανίδη της δεξαμένης σκέψης «Θουκυδίδης» που δημοσιέυτηκε στην εφημερίδα «Ο φιλελεύθερος» στις  4/1/2015. Υποστηρίζει ο κ. Κοιρανίδης -και είναι μια άποψη που προβάλλεται από πολλούς που δραστηριοποιούνται σε διάφορες οργανώσεις της λεγόμενης κοινωνίας των πολιτών- και τα εξής:
«Η λύση του προβλήματος(εννοείται της διαφθοράς) κρύβεται στην αποδυνάμωση του κομματικού κατεστημένου. Πρέπει να επιστρέψουμε όσο πιο κοντά γίνεται στην άμεση συμμετοχική δημοκρατία. Οι πολίτες θα πρέπει να απελευθερωθούν από τον ζυγό των κομμάτων. Θα πρέπει να μπορούν να επιλέγουν τους άριστους από όποιο χώρο και να προέρχονται.Ταυτόχρονα, οι ικανοί και αγνοί που σήμερα δεν ανέχονται την ανάμειξή τους στα κομματικά θα πρέπει να αποκτήσουν την ουσιαστική δυνατότητα του εκλέγεσθαι. Η οριζόνται ψηφοφορία είναι επιβεβλημένη και πιστεύω θα επενεργήσει ως πανάκεια στη μάστιγα της διαφθοράς».
Η παραπάνω παράγραφος, που συμπυκνώνει την επιχειρηματολογία αρκετών συμπολιτών μας, είναι ολοφάνερο ότι στηρίζεται σε μια διανοητική σύγχυση. Εννοώ ότι φαίνεται να μην έχει μια ξεκάθαρη άποψη για το πολιτικό πρόβλημα που πραγματεύεται. Και η σύγχυση είναι πάντοτε επικίνδυνη από πολιτική άποψη.
Τι υποστηρίζεται λοιπόν;
Όχι στο κομματικό κατεστημένο ή την  κομματοκρατία.
Ναι στην άμεση συμετοχική δημοκρατία (Τι σημαίνει πιο κοντά; Ένα πολιτικό σύστημα είτε υπάρχει είτε δεν υπάρχει. «Ολίγον έγκυος» δε γίνεται. Και τι σημαίνει «άμεση συμμετοχική δημοκρατία»; Μπορεί να υπάρξει δημοκρατία που να μην είναι άμεση και συμμετοχική; )
Ναι στην αριστοκρατία, την επιλογή  των αρίστων. Καλά, τι σχέση έχει η αριστοκρατία με τη δημοκρατία;
Ναι στην οριζόντια ψηφοφορία για να επιλέγονται οι άριστοι « οι αγνοί και ικανοί» και για αντιμετώπιση της διαφθοράς.
Είναι ολοφάνερο ότι ο κ. Κοιρανίδης συγχύζει τα πολιτεύματα με αποτέλεσμα να μη ξέρει τι θέλει. Η κομματοκρατία και η αριστοκρατία είναι πολιτεύματα του ίδιου τύπου, δηλαδή είναι ολιγαρχικά πολιτεύματα. Ως τέτοια δεν έχουν καμία σχέση με το πολίτευμα της δημοκρατίας.
Η οριζοντία ψηφοφορία ή η κάθετη είναι τεχνικά ζητήματα που δεν άλλαζουν τη φύση του πολιτεύματος. Μπορεί να νομιμοποιούνται άλλα άτομα στην εξουσία σε κάθε μορφή ψηφοφορίας, αλλά το πολιτικό σύστημα δεν αλλάζει με την έννοια ότι δε διαφοροποιείται η θέση της κοινωνίας στην πολιτική  διαδικασία, δηλαδή η κοινωνία είναι εκτός του πολιτικού συστήματος. 
Το αίτημα, λοιπόν, για οριζόντια ψηφοφορία δεν αποτυπώνει μια διεκδίκηση για αλλαγή στο πολιτικό σύστημα, αλλά μια διεκδίκηση για νομιμοποίηση άλλων ατόμων στην εξουσία στο υφιστάμενο πολιτικό σύστημα. Ή  οι πολίτες που βρίσκονται εκτός κομμάτων διεκδικούν ίση μεταχείριση στην άσκηση του δικαιώματος του εκλέγεσθαι, ώστε να έχουν τη δυνατότητα να καταλάβουν και αυτοί θέσεις εξουσίας. Κάτι που σήμερα αποτελεί προνόμιο των κομμάτων σε μεγάλο βαθμό.
Δηλαδή, στην παρούσα συγκυρία που η κοινωνία αμφισβητεί έντονα το ρόλο των κομμάτων στην πολιτική, κάποιοι συμπολίτες μας θεωρούν ότι επιβάλλεται να τερματιστεί η μονοπώληση των αξιωμάτων από τα κόμματα και να αποκτήσει αυτή τη δυνατότητα ο κάθε πολίτης τυπικά, ουσιαστικά όμως οι άριστοι, «οι ικανοί». Το μέσο για να επιτευχθεί αυτό θεωρείται η αλλαγή της εκλογικής διαδικασίας με την οριζόνται ψηφοφορία. Όμως η φύση του ολιγαρχικού πολιτεύματος δε  θα αλλάξει, θα παραμείνει ολιγαρχικό.
Το δεύτερο ζήτημα που τίθεται αφορά τη βεβαιότητα με την οποία διατυπώνεται η αντίληψη πως «η οριζόνται ψηφοφορία είναι επιβεβλημένη και πιστεύω θα επενεργήσει ως πανάκεια στη μάστιγα της διαφθοράς».
Είναι έτσι τα πράγματα;
Η διαφθορά είναι συμφυές στοιχείο του ολιγαρχικού πολιτεύματος και όχι της αντιπροσώπευσης ή της δημοκρατίας. Γιατί στα προ-αντιπροσωπευτικά/ολιγαρχικά πολιτεύματα άλλος είναι ο κάτοχος της εξουσίας και άλλος ο δικαιούχος, δηλαδή η κοινωνία. Όπότε ο κάτοχος της  εξουσίας όντας ελεγκτής και ελεγχόμενος, εντολέας και ταυτόχρονα  εντολοδόχος, μπορεί και αυτονομείται από το συμφέρον της κοινωνίας, να ιδιοποιείται την πολιτική και να καταχράται της θέσης τους προς ίδιον όφελος. Επομένως, η διαφθορά θα συνεχίσει να υπάρχει όσο το πολίτευμα είναι ολιγαρχικό. Η βεβαιότητα πως η οριζοντία ψηφοφορία θα τερματίσει το φαινόμενο της διαφθοράς δε στηρίζεται σε πραγματολογικά δεδομένα,  αλλά συνιστά ατεκμηρίωτη προσδοκία.
Το γεγονός αυτό μπορεί κάποιος  εύκολα να το κατανοήσει ανεξάρτητα από τις προσδοκίες των υποστηρικτών της οριζόντιας ψηφοφορίας. Η οριζόντια ψηφοφορία μπορεί να αποδυναμώσει τα κόμματα. Αυτό εξαρτάται όχι από το τεχνικό ζήτημα της ψηφοφορίας αλλά από τη βούληση των χορηγών «χρήματος και δημοσιότητας», βασικών προϋπόθεσεων για να εκλεγεί κάποιος σήμερα σε ένα πολιτικό αξίωμα. Οι χορηγοί χρήματος και δημοσιότητας αν κρίνουν ότι σήμερα δεν τους συμφέρει η στήριξη των κομμάτων, τότε το πιο πιθανό είναι να αναλάβουν οι ίδιοι ή όργανά τους να καλύψουν τη διεκδίκηση που κάποιοι προβάλλουν για την επιλογή των «αρίστων». Οι άριστοι σε μια οριζόνται ψηφοφορία θα ταυτιστούν αναγκαστικά με αυτούς που κατέχουν το χρήμα και τους καναλάρχες. Τότε, οι οπαδοί της οριζοντίας ψηφοφορίας θα ανακαλύψουν τη φενάκη της διεκδίκησής τους προς ζημίαν της κοινωνίας.

Στο υπαρκτό πολιτικό σύστημα οι δυνάμεις της οικονομικής ολιγαρχίας ελέγχουν ολοκληρωτικά το πολιτικό σύστημα προς ίδιον όφελος και σε βάρος της κοινωνίας ή του κοινού συμφέροντος. Αυτό δε θα αλλάξει με την αλλαγή του τρόπου ψηφοφορίας αλλά με αλλαγή του πολιτικού συστήματος, δηλαδή από προ-αντιπροσωπευτικό να γίνει τουλάχιστον αντιπροσωπευτικό, ώστε να εξαναγκαστεί η πολιτική και οικονομική ολιγαρχία στη λήψη των αποφάσεων να συνυπολογίζει τουλάχιστον το κοινωνικό συμφέρον.

9 σχόλια:

Anef_Oriwn είπε...


Κύριε ANDREA F.STAVROU,

Χαιρετώ κι ΕΣΕΝΑ και την επάνοδο ΣΟΥ στα διαδικτυακά blogger-ικά ερτζιανά, αν και τις πλείστες φορές διαφωνώ με τις τοποθετήσεις ΣΟΥ, ή κάποιες απ’ αυτές δεν είναι απόλυτα σαφείς, ή/και προκαλούν σύγχυση...
Λόγου χάριν, στο πιο πάνω κείμενο ΣΟΥ αναφέρεσαι καμιά δεκαριά φορές σε «πολιτικό σύστημα»... Δεν νομίζεις ότι θα ήταν καλό να επεξηγούσες και τί ακριβώς εννοείς με τον όρο αυτό;

andreas f.stavrou είπε...

Εννοώ το σύστημα λήψης αποφάσεων σε θέματα που αφορούν ολόκληρη την κοινωνία ή το πολίτευμα.

Anef_Oriwn είπε...

Να υποθέσω ότι εννοείς τους θεσμούς του Προέδρου της Δημοκρατίας, της Βουλής, της Δικαιοσύνης, της Κεντρικής Τράπεζας και λοιποί, όπως λειτουργούν στα πλαίσια της αστικής μας δημοκρατίας; [Δεν ποσώς διαφωνώ ότι αυτοί δουλεύουν υπέρ της οικονομικής ελίτ και της επιχειρηματικής τάξης]...
Πώς θα μπορούσαν όμως ν’ αλλάξουν, αυτοί οι θεσμοί;

andreas f.stavrou είπε...

Πολιτικοί θεσμοί είναι ο πρόεδρος και η βουλη και αυτοί που τα στελεχώνουν, που σήμερα είναι κυρίως τα κόμματα. Οι άλλοι είναι διορισμένοι, δηλαδή είναι διοικητικοί θεσμοί.
Αυτό που εσυ λες-αδόκιμα κατά την γνώμη μου- αστική δημοκρατία, εγώ το λέω ολιγαρχία.
Οι θεσμοί δεν αλλάζουν αν το πολιτικό σύστημα είναι το ίδιο. Και για να γίνει αυτό πρέπει να αλλάξει η τωρινή σχέση κοινωνίας και πολιτικής.

Anef_Oriwn είπε...

Και πάμε στο δια ταύτα: Πώς θα μπορούσε «να αλλάξει η τωρινή σχέση κοινωνίας και πολιτικής»; Μέσα από νέες μορφές πολιτικής οργάνωσης πέραν των κομμάτων [ποιες θα μπορούσαν να ήταν αυτές;], ή από μεμονωμένα άτομα που θα λειτουργήσουν δίκην Μεσσιών, όπως υποβάλλουν εμμέσως πλην σαφώς κι όσοι υποστηρίζουν την οριζόντια ψηφοφορία;

andreas f.stavrou είπε...

Για να πεις τι θα αλλάξει, πρέπει να διαπιστώσεις τι υπάρχει. Η σχέση κοινωνίας-πολιτικής σήμερα περιορίζεται στη νομιμοποίηση των φορέων της εξουσίας του κράτους με την ψήφο. Η κοινωνία θεωρείται ιδιωτική, είναι εκτός της πολιτικής διαδικασίας. Το σύστημα είναι προ-αντιπροσωπευτικό.
Δηλαδή, η νομιμοποίηση γίνεται εν λευκώ. Γι αυτό και οι φορείς της εξουσίας του κράτους μπορούν να αυτονομούνται από το κοινωνικό συμφέρον και να "υπηρετούν την αγορά". Αυτή αντροπή στις σχέση κράτους-κοινωνίας και αγοράς υπέρ της τελευταίας και σε βάρος της κοινωνίας μπορεί να εξισορροπηθεί αν το πολιτικό σύστημα γίνει αντιπροσωπευτικό, δηλαδή η ψήφος να μην είναι εν λευκώ αλλά και ελεγκτική, ώστε ο εκλεγμένος να υποχρεωθεί να λειτουργεί πραγματικά ως αντιπρόσωπος και να προωθεί το συμφέρον της κοινωνίας ή και της κοινωνίας.
Σε σχέση με τα κόμματα ή άλλους φορείς από τη στιγμή που θα λειτουργούν ως διαμεσολαβητές ανάμεσα στο κράτος και την κοινωνία δεν θα αλλάξει κάτι. Το πρόβλημα είναι η διαμεσολάβηση και όχι ο φορέας της διαμεσολάβησης, όπως λένε οι οπαδοί της οριζόντιας ψηφοφορίας.

Anef_Oriwn είπε...

Κύριε ANDREA F.STAVROU,

Λυπάμαι, αλλά ειλικρινά δεν καταλαβαίνω τί θέλεις να πεις… Ας πούμεν, δεν αντιλαμβάνομαι πως «η ψήφος [θα πάψει] να είναι εν λευκώ αλλά και ελεγκτική»… Και τούτη η ευλοημένη «διαμεσολάβηση» πώς θα γίνεται για να είναι προς όφελος της κοινωνίας;

andreas f.stavrou είπε...

Η ψήφος ιστορικά δεν είναι μία αλλά πολλές, ανάλογα με το πολίτευμα. Στο υφιστάμενο προ-αντιπροσωπευτικό σύστημα η ψήφος είναι νομιμοποιητική κάποου για να καταλάβει ένα αξίωμα. Αλλά είναι εν λευκώ, δηλαδή αυτός που καταλαμβάνει το αξίωμα μπορεί να αποφασίζει ό,τι θέλει, ακόμα και να στραφεί εναντίον των συμφερόντων αυτών που τον ψήφισαν. Στο αντιπροσωπευτικό σύστημα η ψήφος είναι νομιμοποιητική αλλά και ελεγκτική αυτού που ψήφισες, ώστε να μην μπορεί να κάμνει ότι του καπνίσει, αλλά να λειτουργεί ως αντιπρόσωπος. Δηλαδή, ενώ σήμερα ο φορέας της εξουσίας του κράτους είναι ταυτόχρονα και εντολέας και εντολοδόχος, στην αντιπροσωπευτική ψήφο εντολέας είναι ο ψηφοφοόρος και εντολοδόχος ο πολιτικός.
Υπάρχει ακόμα και η αποφασιστική ψήφος, αλλά αυτή υπάρχει μόνο στη δημοκρατία. Σε αυτή την περίπτωση εννοείται ο πολίτης είναι κύριος της ψήφου του και δεν την εκχωρεί σε κάποιο άλλο, γιατί τότε ο ίδιος θα αποκλειστεί από την πολιτική.

Unknown είπε...

Ψάχνει κανείς εδώ για δάνειο;
Ο κ. Pedro και η εταιρεία δανείων εργασίας του μου δανείζουν ένα δάνειο 400.000 ευρώ μετά από κάποια οικονομική κατάσταση στη ζωή μου, ο κ. Pedro εργάζεται με μια αξιόπιστη εταιρεία δανείων που δίνει δάνεια με το πολύ χαμηλό επιτόκιο 2% οποιουδήποτε είδους δανείου θέλετε εφαρμόστε αρκεί να κάνετε μια επιστροφή ειλικρίνεια και εμπιστοσύνη.
Όποιος αναζητά δάνειο μπορεί να επικοινωνήσει με τον κ. Pedro στο email: pedroloanss@gmail.com